[Pogadanka nr 7] Od czego zacząć inwestowanie? cz. 1

0. Wprowadzenie
W dzisiejszej Pogadance dowiesz się tego, w jaki sposób rozpocząć inwestowanie. Jak już napisaliśmy w poprzednich artykułach – inwestowanie, najogólniej rzecz ujmując, polega na takim używaniu pieniędzy, by dobra za nie zakupione sprzedawać drożej, niż się kupiło (na tyle, by było to bardziej opłacalne od trzymania ich na depozycie w banku). Jeśli chodzi o skutki duchowe dla samego inwestora – bronimy się przed chciwością i nieumiarkowanym przywiązaniem do dóbr ziemskich.

1. Przygotowanie
Wiesz to już doskonale, ale pozwolę sobie tę zasadę przypomnieć – wszystko, co robisz, powinno być w jak największym stopniu doskonałe, ponieważ masz zamiar ofiarować to Bogu. Żeby dzieło było doskonałe, musi być dobrze przygotowane – wyjątki od tej reguły zdarzają się rzadko. Jednym słowem – inwestując swoje pieniądze (a de facto – pieniądze, które Bóg powierzył w Twój zarząd), powinieneś robić to jak najlepiej, w czym pomocne będzie Ci dobre przygotowanie duchowe i ludzkie.

1.1. Przygotowanie duchowe
Przez przygotowanie duchowe rozumiemy tu formację nadprzyrodzoną potrzebną do tego, by uniknąć, bądź poradzić sobie z zagrożeniami generowanymi przez tę nową aktywność. Szczegółowo pisaliśmy o tym podczas jednej z pierwszych Pogadanek.
Jako przygotowanie duchowe, Pogadanki proponują porządne rekolekcje – tego nigdy za wiele. Być może ktoś mógłby poczuć się zgorszony, gdyby Pogadanki przedstawiły swoje ulubione, toteż zainteresowanych proszą o e-maila. Jeśli jednak jesteś dobrze uformowany, prawdopodobnie wystarczy Ci czy to Msza Święta, nowenna (np. do Ducha Świętego, albo św. Józefa), czy jakaś inna stała modlitwa w intencji najpierw rozeznania Woli Bożej w rozważanych tu kwestiach, później zaś – rozwoju cnót potrzebnych do realizacji tych zamierzeń.
Tak naprawdę nie proponujemy tu nic nowatorskiego – katolik przed podejmowaniem ważnych decyzji zazwyczaj podejmuje podobne działania, jest to więc w pewnym sensie standard.
Aspekt duchowy inwestowania nie kończy się rzecz jasna na etapie początkowym – o jego istnieniu w trakcie realizacji napiszemy w punkcie 2.

1.2. Przygotowanie ludzkie
Przez przygotowanie ludzkie rozumiemy tu zdobycie wiedzy fachowej, które – w kolosalnej liczbie przypadków – jest niezbędnym warunkiem powodzenia inwestycji. Mówi się wprawdzie, że w czasie hossy zarabia każdy... ale prosimy wierzyć Pogadankom, że istnieją tacy inwestorzy, którzy nie zarabiają nigdy. Jest ich nawet dość dużo. W związku z tym – prosimy o liczenie na siebie, zamiast na ślepy los. Ten ostatni potrzebny jest w Totolotku.
Przygotowanie to dzielimy na dwie części – teorię i praktykę. Pierwsza dotyczy zdobywania informacji na temat rynku. Druga zaś, praktyczna – zdobycia informacji na swój temat, która zakłada posiadanie przygotowania ludzkiego w zakresie teorii.

1.2.1. Przygotowanie ludzkie – teoria
W teorii każdy jest mocny, toteż przy doborze środków pomocnych w przygotowaniu ludzkim, należy zachować najwyższą ostrożność. Inwestowanie stało się ostatnio bardzo modne, dlatego namnożyło się na rynku wiele produktów małej wartości, na które pieniędzy po prostu szkoda.
Nie martw się, jeśli poszczególne punkty nie są Twoim zdaniem wystarczająco omówione. Jeśli masz pomysł, jak je poszerzyć – napisz e-maila do Pogadanek. Wiedz jednak, że kolejne pogadanki będą dotyczyły każdego z poszczególnych punktów, wymienionych poniżej. Dzisiejsza zaś stanowi ogólny szkic schematu postępowania, który będzie uzupełniany w najbliższych tygodniach.

1.2.1.1. Książki
Literaturę na temat inwestowania podzieliłbym na trzy kategorie, które wymieniam i omawiam poniżej:

a/ lit. propedeutyczna – to ta, która dopiero wprowadza Cię do zagadnień związanych z inwestowaniem, zaznajamia z podstawowymi terminami, instrumentami, czy zjawiskami. Do tej też zaliczam literaturę motywującą i jej gorsze wydanie – nakręcającą. Na temat tych ostatnich rodzajów pisaliśmy już na Pogadankach wielokrotnie. Najogólniej rzecz ujmując, mówi ona o tym, co i w jaki sposób możesz sprzedawać drożej niż kupiłeś.

Jako przykłady mogą posłużyć następujące książki:

Inteligentne inwestowanie

Fundusze inwestycyjne w praktyce

Praktyczny poradnik dla poczatkujacych inwestorow

Bogaty ojciec. Biedny ojciec

Trzy pierwsze pochodzą z wydawnictwa Złote Myśli, które do końca września, w ramach promocji wrześniowy zysk umożliwia zakupy z 50% zniżką. Jeśli myślałeś kiedyś o ich e-bookach, lub wersjach drukowanych, chyba najwyższy czas kupować...

b/ lit. właściwa – jest to zazwyczaj literatura tworzona przez zachodnich autorów (polski rynek kapitałowy jest bowiem dość młody), która zapoznaje Cię z makroekonomicznymi aspektami inwestowania oraz podaje ogólne strategie poruszania się po rynku. Najogólniej rzecz ujmując, mówi ona o tym, jak rozpoznać czas, w którym dani instrument jest tani i drogi.

Jako przykłady mogą posłużyć następujące książki Grahama i Van Tharp'a:

Inteligentny inwestor. Najlepsza książka o inwestowaniu wartościowym

Giełda, wolność i pieniądze. Poradnik spekulanta

c/ lit. specjalistyczna – j.w. - jest to najczęściej literatura tłumaczona z angielskiego. Dotyczy ona wybranych zagadnień szczegółowych inwestowania – poszczególnych metod analizy technicznej, fundamentalnej, czy też psychologii inwestowania. Zajmuje się więc pomocą w tym, by z coraz większą pewnością orzekać kiedy nie będzie drożej (by sprzedać), oraz kiedy nie będzie już taniej (by kupić).

Jako przykłady mogą posłużyć następujące książki:

Komputerowa analiza rynków terminowych
Teoria chaosu a rynki kapitałowe
Podstawy analizy technicznej

W kwestii książek bardzo często sprawdza się zasada, że to co drogie, warte jest swojej ceny.

1.2.1.2. Kursy
Na rynku pojawiły się także kursy dotyczące inwestowania. Najdłużej organizowane są te polecane przez redakcję Parkietu. Poza nimi istnieje dość szeroka oferta mniejszych firm. Dość dużym zainteresowaniem cieszą się te organizowane przez firmę FTS czy - chyba najlepsze na rynku - inwestorgieldowy.com. Pogadanki słyszały także o innych, np. : compentia.pl, nie mogą jednak polecić z czystym sumieniem z tego względu, że same – poza Akademią Tworzenia Kapitału organizowaną przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych – nie brały w nich udziału.

1.2.1.3. Serwisy internetowe
Służą przede wszystkim do pozyskiwania informacji na temat samych instrumentów (akcji, certyfiaktów, jednostek uczestnictwa), jak i ich emitentów. Możemy więc szukać tam depesz, komunikatów, plotek, wykresów, notowań, aktualnych wartości wskaźników fundamentalnych i technicznych. Pogadanki korzystają z następujących:
http://stooq.com/
http://www.parkiet.com/
http://www.gpwinfostrefa.pl/
http://www.bankier.pl/

1.2.1.4. Fora internetowe
Jest to ostatnio dość popularne narzędzie inwestorów – na dodatek najczęściej darmowe. Problem jednak polega na tym, że w związku z anonimowością uczestników, często początkujący inwestor – szczególnie ten, który uwierzył, że da sobie radę na rynku bez porządnej podbudowy teoretycznej (patrz – punkt 1.2.1.1.) - miewa trudności z odróżnieniem głosów rozsądku od zwykłego tzw. naganiania. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że nie mówimy o dużym problemie, ale Komisja Nadzoru Finansowego wdrożyła już parę postępowań przeciwko naganiaczom, którzy rozsiewali nieprawdziwe plotki na temat spółek giełdowych, które wpływały potem na decyzje podejmowane przez drobnych akcjonariuszy. Jednym słowem – wymagana jest duża ostrożność.
Pogadanki korzystają z forum www.parkiet.com/forum – to, które ma na swojej stronie bankier.pl uchodzi w środowisku za siedlisko bezhołowia (co nie oznacza, że na Parkiecie się ono nie pojawia...).

[...]

-------------------------------

w związku z ogromną objętością, dalsza część Pogadanki nr 7 wyemitowana zostanie w przyszłym tygodniu, żeby Czytelnicy nie zostali przytłoczeni nadmiarem białych literek na ciemnym tle. Póki co, pozwalamy obejrzeć dalszy jej konspekt:

1.2.2. Przygotowanie ludzkie – praktyka
1.2.2.1. Profil inwestora
1.2.2.2. Dobór instrumentów
1.2.2.3. Zasady działania
2. Realizacja
2.1. Przestrzeganie zasad
2.2. Obserwacja
2.3. Ciągły rozwój
2.4. Zapewnij sobie dochód

ciąg dalszy - http://pogadanki-inwestorskie.blogspot.com/2008/09/pogadanka-nr-7-od-czego-zacz_21.html

oraz zachęcamy do zajrzenia do chomika Pogadanek Inwestorskich, którego banner znajduje się poniżej.

Lokaty strukturyzowane?

a co to?

w związku z tym, że Pogadanki Inwestorskie wyjeżdżają jutro na tydzień w góry, postanowiły popuścić sobie pasa i zamiast pogadanki na temat tego, jak zacząć inwestowanie polecić po pierwsze Czytelnikom pewną specjalistyczną księgarnię dla inwestorów, która sprzedaje książki z pierwszej światowej półki, oraz artykuł na temat lokat strukturyzowanych, które w Pogadankach już się przewijały...

Panie i Panowie - oto maklerska.pl!

znalazłem ją po długich poszukiwaniach miejsca, w którym znajdę najbardziej znane książki na temat inwestowania! Szukałem książek Grahama, van Tharpa... i znalazłem! Polecam z całego inwestorskiego serca:

Poza tym rzecz jasna wydawnictwo Złote Myśli, którego wiele publikacji ma charakter propedeutyczny. Do końca września trwa tam promocja Wrześniowy zysk, dzięki której kupiłem tam już swoją wymarzoną książkę - tę o inwestowaniu w monety. Promocja polega z grubsza na tym, że książki nabywa się de facto za 50% wartości.

Więcej informacji tutaj: http://www.zlotemysli.pl/ekonomiczna,1/wrzesniowyzysk.html

Lokaty strukturyzowane lepsze od funduszy inwestycyjnych?



Lokaty strukturyzowane nie są konkurencją wyłącznie dla depozytów bankowych ale przede wszystkim dla funduszy inwestycyjnych. "Struktury" mogą mieć znacznie większy potencjał zysku i to nie tylko w trakcie wzrostów na giełdzie. Co więcej, w polskich warunkach zyski z takich inwestycji mogą być dodatkowo zwolnione z podatku Belki.


Większość banków oferuje swoim klientom fundusze inwestycyjne oraz mniej lub bardziej typowe depozyty. Oczywiście bardziej zyskowne z punktu widzenia poziomu prowizji dla banku są fundusze - bank inkasuje opłatę dystrybucyjną oraz większą część opłaty za zarządzanie. Znacznie mniej rentowne - dla banków, ale też dla klientów - są zwykłe lokaty, na których nadal Polacy trzymają połowę swoich oszczędności. Nie wszyscy klienci skłonni są przenieść pieniądze do funduszy akcji czy stabilnego wzrostu - głównie z uwagi na swoją niską skłonność do ryzyka. W efekcie banki coraz częściej wprowadzają produkty strukturyzowane jako coś w rodzaju "lokaty bankowej z dopalaczem". Inwestorzy chętnie zamieniają "pewne 4 proc. rocznie" na "możliwe do osiągnięcia 10 proc. przy gwarancji zachowania kapitału".


Jeden z banków pochwalił sie ostatnio wynikami swojej 2-letniej lokaty strukturyzowanej - przyniosła 12 proc. zysku, a więc ok. 6 proc. rocznie. To oczywiście nieco więcej niż na zwykłej lokacie bankowej. Warto jednak dodać, że lokata opierała się o rynek akcji, a dokładnie o indeksy akcji europejskich, japońskich i amerykańskich. Ostatnie 2 lata to - mimo wakacyjnej przerwy - okres wzrostów na giełdach. W przypadku tej lokaty udział we wzroście indeksów był okrojony w efekcie klienci uzyskali rentowność na poziomie nieco wyższym niż na zwykłym depozycie. Mówiąc obrazowo: bank zainstalował silnik ferrari w dużym fiacie, a następnie pochwalił się zwycięstwem w rajdzie "weteranów szos".


Lokaty strukturyzowane nie potrzebują taryfy ulgowej jaką jest zestawianie ich z depozytami bankowymi. Pod warunkiem oczywiście, że zostaną dobrze skonstruowane, a klienci uzyskają pełną informację, a nie tylko przekaz o "lokacie z dopalaczem". Dla przykładu, inwestycja w akcje powinna mieć horyzont 4-5 letni. I takie właśnie "struktury" można opierać na giełdowych indeksach akcji. Nie trzeba wówczas obcinać udziału inwestora we wzroście akcji - może on zarobić tyle ile zyska np. WIG20 czy S&P 500. Być może nie uda się wówczas utrzymać pełnej gwarancji kapitału, a jedynie np. 90-procentową (maksymalna strata wówczas to 10 proc.). Czy mimo to nie jest to jednak rozwiązanie lepsze od funduszu akcji? Taki fundusz co roku obciąża aktywa opłatą za zarządzanie co utrudnia mu pokonanie indeksu giełdowego. Dodatkowo fundusz - nawet najbardziej agresywny - musi utrzymywać część swoich aktywów w płynnych ale mało zyskownych bonach skarbowych czy obligacjach. Jest to konieczne do realizacji bieżących wypłat na rzecz
klientów. W przypadku "struktury" mamy proste uzależnienie wyniku od indeksu giełdowego. Może to być zależność 1:1 ale - przy odpowiedniej konstrukcji produktu - możemy także zarabiać np. 1,5-krotność wzrostu indeksu. Nie ponosimy również ryzyka, że osoba zarządzająca naszymi pieniędzmi błędnie oceni sytuację na rynku i np. kupi akcje, które nie wzrosną. A to dlatego że w "strukturach" takiej osoby po prostu nie ma i być nie musi.


Wśród inwestorów pokutuje też przekonanie, że inwestycja w lokatę strukturyzowaną oznacza zamrożenie pieniędzy na określony czas. Nic bardziej mylnego. Lokaty strukturyzowane mogą i powinny być inwestycją płynną. Nie ma żadnych obiektywnych powodów, by klient nie mógł wycofać swoich środków po aktualnej rynkowej wartości lokaty. W praktyce oznacza to bowiem konieczność wyceny wartość obligacji oraz opcji, z których taka lokata najczęściej się składa. Jest wówczas szansa na realizacją zysku przed zakończeniem inwestycji. Praktyka jest jednak często inna - instytucje finansowe chętnie odbierają klientom możliwość decydowania o swoich pieniądzach w trakcie trwania lokaty. Skoro klienci są przyzwyczajeni do zamrażania środków na depozytach czemu nie mieliby się na to zgodzić ponownie, gdy jest szansa na wyższy zysk? Jest to więc wykorzystywanie niewiedzy klientów, którzy powinni się domagać płynności strukturyzowanych inwestycji.


"Struktury" mogą z powodzeniem konkurować z funduszami. Można jednak przytoczyć kilka dodatkowych argumentów na poparcie tezy, że lokaty strukturyzowane mają nad funduszami przewagę.



1. Większe możliwości inwestycyjne.
Fundusze są najczęściej lepszym lub gorszym odbiciem indeksów giełdowych ewentualnie mieszanką indeksów i papierów dłużnych. Na większości tych indeksów można opierać lokaty strukturyzowane (na zasadach opisanych powyżej). Bogactwo rozwiązań inwestycyjnych w przypadku struktur jest jednak znacznie większe. Może to być na przykład możliwość zarabiania na spadkach cen akcji (w sposób automatyczny i bezpośredni a nie "hipotetyczny", gdy zarządzający funduszem uzna, że "już czas") czy też oparcia wyniku lokaty o instrumenty niedostępne dla inwestora na danym rynku. Dobrym przykładem jest złoto. Ceny złota rosną dynamicznie od kilkunastu miesięcy, a systematycznie od dobrych kilku lat. Sęk w tym, że niewielu inwestorów faktycznie na tym zyskało - złoto notowane jest w dolarach, a kurs amerykańskiej waluty do złotego systematycznie spada niwelując znaczną część zysków ze wzrostu ceny złota. Dodatkowo, dostępność instrumentów pozwalających zarabiać na złocie jest niewielka -
można je znaleźć w kilku biurach maklerskich. "Złote" fundusze inwestycyjne opierają najczęściej na akcjach firm związanych z wydobyciem złota, a nie bezpośrednio na samym kruszcu. Tymczasem na złocie można bez większych problemów oprzeć lokatę strukturyzowaną. Co ważne, może to być lokata w złotówkach. W takiej sytuacji nie interesuje nas ryzyko kursowe, a jedynie procentowe zmiany ceny złota. Możliwości inwestycyjnych jest mnóstwo. Pod względem wykorzystania potencjalnych rozwiązań polski rynek nie odbiega już znacząco od rynków Europy Zachodniej - zagraniczne banki specjalizujące się w "strukturach" takie jak Deutsche Bank , BNP Paribas, czy Societe Generale są u nas bardzo aktywne i promują swoje zaawansowane rozwiązania. Problemem może być tylko ich praktyczne wykorzystanie przez polskich dystrybutorów. A dla nich punktem odniesienia jest poziom prowizji, którą da się zarobić oraz konieczność dopasowania się do preferencji "przeciętnego klienta", który - zdaniem wielu banków - potrzebuje "lokaty
z dopalaczem". Najlepszą "strukturą" jest zatem taka lokata, która z jednej strony pozwoli dystrybutorowi dużo zarobić, a z drugiej dopasuje się do aktualnie panującej "mody inwestycyjnej".


2. Potencjalnie niższe koszty.
Lokata strukturyzowana to automat - tworzy się tylko raz i w tym momencie wiemy już w jaki sposób będzie policzony zysk na koniec inwestycji. Niewiadomą jest tylko zachowanie rynku finansowego i aktywów, na których produkt jest oparty. Nie ma ryzyka związanego z podejmowaniem decyzji przez zarządzającego jak to bywa w funduszach inwestycyjnych. To sprawia, że taka lokata może i powinna być obarczona znacznie niższymi prowizjami niż aktywnie zarządzany fundusz inwestycyjny. I w praktyce najczęściej tak jest. Nawet w polskich warunkach łączne koszty w większości lokat strukturyzowanych są znacznie niższe niż w funduszach. Problem w tym, że koszty te nie są otwarcie prezentowane klientom. To budzi podejrzenia inwestorów, a dla części instytucji jest pretekstem do naliczenia zdecydowanie zbyt wysokich marż. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by np. 5-letnia lokata strukturyzowana obarczona była łącznym kosztem za dystrybucję rzędu 5 proc. podczas, gdy w tym samym czasie fundusz
akcji może pobrać np. 25 proc. (opłata dystrybucyjna, za zarządzanie).


3. Brak podatku Belki.
Lokaty strukturyzowane często oferowane są w Polsce w "opakowaniu" ubezpieczeniowym. W takiej sytuacji środki wpłacane przez klienta to składka, a ewentualny zysk to część świadczenia ubezpieczeniowego, które jest wolne od podatku. Klienci przyzwyczajeni są do innego typu polis - oferowanych przez firmy takiej jak Aegon czy Skandia "supermarketów" funduszy inwestycyjnych opakowanych w ubezpieczenie. W tym przypadku mamy do czynienia z tzw. ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK), które są opodatkowane na podobnej zasadzie jak zwykłe fundusze inwestycyjne. W "strukturach" wykorzystywana jest inna forma ubezpieczenia - nie mamy tutaj do czynienie z UFK, a zysk z inwestycji obliczany jest według z góry ustalonego wzoru. Być może w najbliższym czasie podatek Belki zostanie zniesiony. Nie oznacza to oczywiście końca lokat strukturyzowanych. Poza polisą na życie mogą one być przecież oferowane w formie lokat bankowych, obligacji notowanych na giełdzie czy zamkniętych funduszy
inwestycyjnych. "Opakowań" jest wiele, znacznie ważniejsza zawartość, a ta obroni sie także przy braku przywilejów podatkowych - tak jest na większości rozwiniętych rynków finansowych. Liczy się bowiem koszt "opakowania" i korzyści z niego płynące.


W lokatach strukturyzowanych tkwi ogromny potencjał, który może być wykorzystany z korzyścią dla klientów. Produkty te są efektem ewolucji rynku finansowego i pod wieloma względami przewyższają rozwiązania "poprzedniej generacji". Najważniejsze jest jednak to, by instytucje finansowe dojrzały do tego, by wykorzystać wszystkie dostępne możliwości z pożytkiem dla inwestorów. Świadomy, a w efekcie również zadowolony inwestor w dłuższej perspektywie stanie się lepszym źródłem dochodu aniżeli rozgoryczony i ostatecznie nieufny klient jednorazowo wykorzystany przez dystrybutora produktów finansowych. Warto zatem przypomnieć powiedzenie "czas to pieniądz" jakże aktualne w relacjach klient - instytucja finansowa.

autorem jest:
Maciej Kossowski, Wealth Solutions - Lokaty strukturyzowane